'Kasteel' voor ontwikkelingshulp

door Henny Molhuysen

Het karakter van de Hinthamerstraat is in de loop der eeuw sterk veranderd. Was het rond 1900 een straat waarin veel Bosschenaren woonden, nu is het voor een belangrijk deel winkelstraat. Het pand dat vandaag behandeld wordt, heeft eveneens de woonfunctie verloren: Hinthamerstraat 141.

„Het kasteel van jkh. Geerling van den Bosch”, meldt het houten bordje in de voorgevel van het pand aan de Hinthamerstraat 141. In 1967 bij de Jeroen Boschtentoonstelling brachten de winkeliers van de hinthamerstraat de namen van de huizen terug in het straatbeeld door middel van deze houten bordjes, waarvan er intussen een aantal weer verdwenen zijn. Maar erg veel op een kasteel lijkt het huidige pand niet.
Ridder Geerling van den Bossche, wiens naam nog voortleeft in de even verderop liggende Geerlingsebrug, overleed kinderloos in het begin van de veertiende eeuw. Hij liet zijn 'stenen huis' na aan zijn broer Willem die het in 1335 in zijn testament bestemde tot een klooster van de Clarissen. Ruim driehonderd jaar heeft deze kloosterorde het voormalige woonhuis bewoond. Na 1629 stierf het langzaam uit, omdat geen nieuwe novicen mochten worden aangenomen.
Belastingfunctionaris Cornelis Cuchlinus werd in 1659 eigenaar van dit deel van het voormalig klooster. Maar bij zijn overlijden bleek er een groot tekort in zijn kas te zitten. De wijnkoper Thomas Minten werd in 1693 eigenaar en in 1726 werd Martinus des Tombe eigenaar. Maar ook Des Tombe had bij zijn overlijden in 1732 meer schuld dan goed, zodat het gebouw gerechtelijk verkocht werd.
Het op de Monumentenlijst staande gebouw wordt omscheven als een 'groot pand, nog geheel woonhuisgedaante'. Op het eind van de negentiende eeuw bewoonde J.A. Loeff, minister van justitie, het pand.
Later werd zijn broer, de in 1864 in Baardwijk geboren mr. P.J.H. Loeff, de nieuwe eigenaar. Na zijn studies werd deze advocaat in 's-Hertogenbosch en interesseerde zich voor de provinciale politiek. P.H. Loeff werd lid van de Provinciale en Gedeputeerde Staten. Hij moest zich terugtrekken uit de politiek toen hij promoveerde bij de rechterlijke macht. In 1901 begonnen als rechter-plaatsvervanger eindigde hij zijn carrière bij justitie in 1934 als president van het Gerechtshof. Hij overleed in 1937.
Een jaar later verhuisde de weduwe Loeff-Stael naar Vught.
Het pand werd eigendom van de RK Werkliedenbond. Vele jaren lang is het KAB-gebouw het centrum geweest van de katholieke vakbeweging in 's-Hertogenbosch. Toch heeft het nog lang ook als woonhuis gefunctioneerd.
In de jaren '70 verdween de vakbeweging uit het pand, dat gemeentelijk eigendom werd. Het Baanlozenprojekt vond er onderdak, terwijl later ondermeer het bureau Divers en het Volwassenenonderwijs er gehuisvest werden.
Thans biedt het onderdak aan het COS, het Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking.

Brabants Dagblad donderdag 13 juli 1995

Hinthamerstraat

mr. P. Loeff

312. "Kasteel van Ridder Geerling van den Bossche". De hier genoemde edelman, naar wien nog de Geerlingsche brug haar naam heeft, stierf in 't begin der 14e eeuw kinderloos, en liet dit kasteel na, aan zijn broeder Willem, Heer van Erp, die het, bij testament van 28 Aug. 1335, tot klooster van Clarissen bestemde.Een zware tuinmuur van één meter dikte, en diepe kelders, zijn nog van de voormalige kloostergebouwen over. In den achtergevel bevinden zich, volgens van Lennep, de gebeeldhouwde wapens van de stichter en zijne huisvrouw, (anno 1344) alsmede van Karel V, beschermer der kloostergemeente.

35

Jan Mosmans, Alph.G.J. Mosmans, Oude namen van huizen en straten te 's-Hertogenbosch ('s-Hertogenbosch 1907) 35-36

Hinthamerstraat 141

Groot pand, nog geheel woonhuisgedaante. Eenvoudige kroonlijst; deur en deuromlijsting in Lodewijk XIV stijl.

Rijksdienst voor de Monumentenzorg 2004

1995	Henny Molhuysen Achter de voorgevel : 'Kasteel' voor ontwikkelingshulp Brabants Dagblad donderdag 13 juli 1995 (foto)
1998	Redactie Dak- en thuislozen wonen op stand De Zelfk(r)ant 11 (1998) 8
1998	Redactie De Zelfk(r)ant 11 (1998) 9-10
2013	Frans van Gaal 'We zijn kinderen van Bekkers' : Welzijnszorg, hoedster van katholiek sociaal erfgoed Bossche Bladen 1 (2013) 2-10
2016	Opvang verhuist pas eind 2017 Het Inloopschip begint op 1 juli met 24-uurs opvang, zoals met gemeente is afgesproken. Paul Roovers \| Brabants Dagblad donderdag 23 juni 2016 \| Regio 6

Hinthamerstraat 141

M 312

Hinthamerstraat F 4 (????)

1865	jhr. mr. H.F. de Grez (grondeigenaar E.k.) - jhr. mr. J.M.H.J. de Grez (advokaat)
1875	jhr. mr. J.M.H.J. de Grez (advocaat en rechter plaatsvervanger)

Hinthamerstraat F 4 (1880)

1881	jhr. mr. J.M.H.J. de Grez (lid der ridderschap in Noord-Brab., commandeur van St. Michaël vab Beijeren en plaatsvervangend kantonrechter)
1908	mr. P.H. Loeff (advocaat en procureur)

Hinthamerstraat 141 (1909)

1910	mr. J. van der Grinten (advocaat en procureur) - mr. P.H. Loeff (president arr. rechtbank)
1928	mr. P.H. Loeff - mr. P.P.M. Loeff

19 juni 2023
19 juni 2023
19 juni 2023

Bosch Protocol R1720 folio 206 (koop)

Bosch Protocol R1745 folio 52v (verkoop)

Hans Boselie en Peter-Jan van der Heijden, Bossche monumenten in beeld (1975) 24

Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst (1931) 200

Nummer:	141
Postcode:	5211 MK
BAG-ID:	0796200000427354
Perceel:	HTG00-H-7457

Soort:	Rijksmonument
Nummer:	21611

Hinthamerstraat 141

Kasteel van Ridder Geerling van den Bossche

'Kasteel' voor ontwikkelingshulp

Hinthamerstraat

mr. P. Loeff

Hinthamerstraat 141

Henny Molhuysen

Redactie

Redactie

Frans van Gaal

Opvang verhuist pas eind 2017

n: vermelding in een voetnoot

Nummeraanduiding

Monument

Locatie

Op deze pagina

Rijksdienst Cultureel Erfgoed